Podczas pracy nad jednym z bursztynów przeznaczonych na biżuterię Sławomir Derecki, jubiler z Wrocławia, odkrył coś niezwykłego. W niewielkiej bryłce bursztynu zauważył owada o nietypowej budowie skrzydeł i głowy. Po chwili zrozumiał, że ma do czynienia z czymś wyjątkowym. Wspólnie z entomologami przeanalizował znalezisko i ustalił, że to nowa, wcześniej nieznana odmiana muchówki z rodziny Tabanus, uwięziona w żywicy około 40 milionów lat temu. Dzięki temu bursztyn zyskał nie tylko wartość jubilerską, lecz także naukową.

🪶 Odkrycie, które zaczęło się od wisiorka

Ten bursztyn miał stać się elementem wisiorka. Jednak zanim trafił do oprawy, Derecki dostrzegł wewnątrz drobny kształt przypominający skrzydła. Po dokładnym oczyszczeniu i oświetleniu kamienia ujawniła się doskonale zachowana mucha – z widocznymi oczami, czułkami i odwłokiem.

„Wystarczyło spojrzeć pod odpowiednim kątem, by zobaczyć, że to nie zwykła inkluzja. To był owad, jakiego wcześniej nie widziałem. Wiedziałem, że nie mogę go oszlifować” – wspomina Sławomir Derecki.

Eksperci potwierdzili, że okaz reprezentuje nieznany dotąd gatunek rodzaju Tabanus (bąkowate). Co więcej, to jedno z nielicznych takich odkryć dokonanych przez jubilera.

🌿 Okno w tropikalną przeszłość Europy

Bursztyn, w którym spoczywa owad, pochodzi z okresu eocenu, kiedy północna Europa przypominała klimat tropikalny. W tamtym czasie wśród drzew iglastych, z których żywicy powstał bursztyn bałtycki, roiło się od owadów, ptaków i roślin charakterystycznych dla gorących, wilgotnych stref klimatycznych.

Dzięki temu znalezisku naukowcy mogą lepiej poznać faunę sprzed 40 milionów lat. W rezultacie odkrycie potwierdza, że w tamtym czasie obszary dzisiejszej Polski były częścią zielonego, tętniącego życiem lasu.

🔬 Rzemiosło i nauka pod jednym dachem

W Galerii Derecki bursztyn traktowany jest nie tylko jako materiał jubilerski, ale również jako nośnik historii Ziemi. Każdy kamień przechodzi dokładne badanie przed obróbką, a wszystkie odkrycia Derecki starannie dokumentuje i archiwizuje.

„Bursztyn to jak mikroskop w głąb czasu. Kiedy widzimy w nim życie sprzed milionów lat, trudno pozostać obojętnym” – mówi Derecki.

Odkrycie nowego gatunku muchówki Tabanus Derecki pokazuje, że uważność i rzemieślnicza precyzja mogą prowadzić do naukowych odkryć – nawet podczas tworzenia biżuterii. W ten sposób rzemiosło i nauka spotykają się pod jednym dachem.

❓FAQ

Jak stary jest bursztyn z odkrytą muchą?
Ma około 40–45 milionów lat. Pochodzi z okresu eocenu, gdy w Europie panował klimat tropikalny.

Czy owad został zachowany w całości?
Tak. Widać szczegóły jego budowy – skrzydła, głowę, odnóża i czułki.

Czy można zobaczyć ten okaz?
Bursztyn z nowo odkrytą muchówką znajduje się w archiwalnej kolekcji Galerii Derecki i jest udostępniany do dokumentacji naukowej.

Zobacz archiwalny artykuł: 

Muchówka Tabanidae Derecki zatopiona w bursztynie. Owad żył 40 mln lat temu.

Fragment z dziennika „Super Express” odnoszący się do nowo odkrytego gatunku muchówki zatopionej w bursztynie Tabanidae Derecki.